Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu 23/3/2023 Tarihinde, Hâkim Kararı Olmadan İşyerinde Arama Yapılması Nedeniyle Anayasa’nın 21. Maddesinde Güvence Altına Alınan Konut Dokunulmazlığı Hakkının İhlal Edildiğine Karar Verdi

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu 23/3/2023 Tarihinde, Hâkim Kararı Olmadan İşyerinde Arama Yapılması Nedeniyle Anayasa’nın 21. Maddesinde Güvence Altına Alınan Konut Dokunulmazlığı Hakkının İhlal Edildiğine Karar Verdi

Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren başvurucu, Rekabet Kurulu (Kurul), başvurucunun da aralarında bulunduğu bazı müteşebbislerin 4054 sayılı Rekabet Kanunu’nu ihlal edip etmediklerinin tespiti amacıyla ön araştırma yapılmasına karar vermiştir.

Ön araştırma yapmak üzere yetkilendirilen rekabet uzmanları, başvurucunun adresine giderek yerinde inceleme yapmış ayrıca şirket personelinin bilgisayarından temin edilen elektronik postalardan oluşan belgeleri de teslim almışlardır.

Sonrasında, Rekabet Kurumu raportörlerince yapılan soruşturma sonucunda düzenlenen raporda, başvurucunun da aralarında bulunduğu müteşebbislerin 4054 sayılı Kanun'un 4. maddesini ihlal eder nitelikte eylemlerde bulunduğu sonucuna ulaşılmış ve söz konusu teşebbüslere idari para cezası uygulanması önerilmiştir. Yapılan öneri üzerine Kurul, başvurucu hakkında idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.

Başvurucu, işyerinde incelemenin kanuna aykırı olması nedeniyle konut dokunulmazlığı hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

Anayasa Mahkemesi yaptığı değerlendirme de;

4054 sayılı Kanun'un 15. maddesi; Rekabet Kurulu yetkililerinin teşebbüslerin veya teşebbüs birliklerinin işyerlerine giderek mahallinde inceleme yapma yetkileri bulunduğu, teşebbüsün defterlerini, fiziki ve elektronik ortam ile bilişim sistemlerinde tutulan her türlü verilerini ve belgelerini inceleyebileceği; bunların kopyalarını ve fiziki örneklerini alabileceğini, belirli konularda da yazılı veya sözlü açıklama isteyip, teşebbüslerin her türlü mal varlığına ilişkin mahallinde incelemeler yapabileceğini vurgulamıştır.

Anayasa Mahkemesi diğer yandan, teşebbüslerin yönetim işlerinin yürütüldüğü kısımlar ile çalışma odaları gibi herkesin serbestçe giremediği alanların konut sayılması gerektiğini belirtmiştir.

Bu değerlendirmeler ışığında, Anayasa'nın 21. maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde, usulüne göre verilmiş hâkim kararı olmadıkça kimsenin konutuna girilemeyeceği, konutunda arama yapılamayacağı, buradaki eşyaya el konulamayacağını, ancak gecikmesinde sakınca bulunan hâl olması halinde, doğrudan hâkim kararı yerine kanunla yetkili kılınmış mercinin yazılı emrinin yeterli görülebileceği ifade etmiştir.

Anayasa Mahkemesi, Kurulun emriyle yerinde inceleme yapılabilmesini Anayasa'nın 21. maddesinde öngörülen, gecikmesinde sakınca bulunan hâller kapsamında değerlendirmeyip, bir an için, Kurulun yerinde inceleme yapılması kararın gecikmesinde sakınca bulunan hâl olarak değerlendirilse bile, Kurul kararının yirmi dört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulması zorunluluğunun bulunmamasının da Anayasa'nın 21. maddesindeki ek güvenceye uygun olmadığını belirterek,

Başvurucunun, konut dokunulmazlığı hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.


Yorum Yaz