Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) önünde birçok dava ile karşı karşıya. Bu durum, Türkiye'nin AİHM'deki iş yükünü artırıyor ve binlerce davada mahkeme kararlarına uyma sorunu yaşıyor. Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne taraf olduğu için, vatandaşlarının AİHM önünde haklarını arama hakkı bulunuyor.
AİHM, Türkiye'nin insan hakları ihlallerine ilişkin birçok davayı ele alıyor. Bu davalar arasında, işkence, ifade özgürlüğü, toplanma özgürlüğü ve adil yargılanma hakkı gibi konular yer alıyor. AİHM, Türkiye'nin bu konulardaki insan hakları ihlallerini araştırıyor ve mahkeme kararları veriyor.
Ancak, Türkiye'nin AİHM'deki iş yükü arttıkça, mahkeme kararlarına uyma sorunu da artıyor. Türkiye, AİHM kararlarına uyma konusunda sorunlar yaşadığı için, AİHM'deki davalarda sık sık eleştiriliyor. Özellikle son yıllarda, Türkiye'deki insan hakları ihlalleri ve hukukun üstünlüğüne ilişkin endişeler arttı ve bu durum Türkiye'nin AİHM'deki iş yükünü daha da artırdı.
AİHM'nin son verilerine göre, Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında en fazla dava sayısıyla AİHM'e başvuran ülke konumunda. Türkiye'den gelen başvuruların sayısı son yıllarda artarak 10 bine yaklaştı. Bu yüksek sayı, Türkiye'nin AİHM'deki iş yükünü artırıyor ve mahkeme kararlarına uyma konusunda sorunlar yaşanıyor.
Türkiye, AİHM kararlarına uyma konusunda bir dizi reform gerçekleştiriyor. Ancak, uygulamada bu reformların ne kadar etkili olduğu tartışmalı. AİHM'nin Türkiye'deki insan hakları ihlallerine ilişkin kararlarına uyma konusunda daha fazla adım atması gerektiği düşünülüyor. Bunun yanı sıra, Türkiye'nin insan hakları ihlalleri konusundaki performansını artırması ve AİHM kararlarına uyma konusunda daha fazla çaba göstermesi gerekiyor.
Bu nedenlerle AİHM’in Türkiye’de yaşayan insanlar için önemi diğer ülkelerde yaşayan insanlardan daha fazla zira Türkiye’de ilk derece mahkemelerinde keyfilik sürüyor ve AİHM kararları göz ardı ediliyor. 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle AİHM önündeki toplam 74.650 dosyadan 20.100 adet dosya Türkiye’ye karşı açılmıştır ki bu rakam AİHM’nin iş yükünün yaklaşık %27’sini oluşturmaktadır. Bunu takip eden en yakın ülke ise 16750 dosya ile savaş halindeki Rusya’dır (%22,4). Türkiye’nin başvuru sayısındaki bu önlenemez artışına getirilen Anayasa Mahkemesi’ne başvuru ön şartı da engel olamamış görünüyor.