29.02.2000 Tarihli ve 4539 Sayılı Doğal Afet Bölgelerinde Afetten Kaynaklanan Hukuki Uyuşmazlıkların Çözümüne ve Bazı İşlemlerin Kolaylaştırılmasına İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabulü Hakkında Kanunda birtakım hususlar özel olarak düzenlenmiştir. Bunlar;
1- Delil Tespit İşlemlerinin Kolaylaştırılması
4539 sayılı kanunun 1. Maddesi; “Doğal afet bölgelerinde afete maruz kalanların, afetten kaynaklanan hukuki uyuşmazlıkların çözümü amacıyla delillerin tespitine ilişkin istemleri, ispat olunacak olay ile tanıklar ve bilirkişiye sorulacak sorulara ilişkin konuları belirten ve üç nüshadan oluşan bir dilekçenin verilmesi veya mahkeme kalemine yapılacak sözlü başvurunun tutanağa geçirilmesi suretiyle yapılır. Ölüm, gaiplik veya yaralanma gibi nedenlerle delil tespiti yaptıramayacak durumda olanların eşleri ile üçüncü dereceye kadar kan veya sıhri hısımları da delil tespiti isteminde bulunabilirler. Delil tespitine ilişkin başvurular, mahkemece öncelikle incelenir ve karara bağlanır.” hükmü yer almaktadır.
2- Avukatların Vekâletname Verme Şartı Aranmaksızın Yetki Belgesi ve Kimlik Belgesini İbraz Etmek Suretiyle İşlem Yapmalarının Sağlanması
4539 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinde; “Doğal afet bölgelerinde avukatlar, vekaletname verme şartı aranmaksızın, istem sahiplerince verilen yetki belgesi ile kayıtlı bulundukları baro tarafından düzenlenen kimlik belgesini ibraz etmek suretiyle bu Kanun’un 1’inci ve 4’üncü maddelerinde öngörülen işlemleri yapabilirler.” hükmü yer almaktadır.
3- Doğal Afete Maruz Kalanların İstemleri Halinde, Her Türlü Dava ve İşlemlerde Adlî Yardım Hükümlerinden Yararlanmalarının Sağlanması
4539 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesinde; “Doğal afete maruz kalanların istemleri halinde, afetten kaynaklanan hukuki uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin her türlü dava ve işlemlerde adli müzaheret hükümleri uygulanır. Ancak, doğal afete maruz kaldığını beyan edenler bakımından 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 465’inci ve 468’inci maddelerindeki delil gösterme ve şahadetname verme şartları aranmaz. …” hükmü bulunmaktadır.
4- Veraset Belgelerinin Alınmasında Kolaylık Getirilmesi
Kanun’un 4’üncü maddesinde; “Doğal afete maruz kalanları ilgilendiren veraset belgelerinin alınmasında öncelikle resmi kayıtlar esas alınır. Resmi kayıt bulunmaması halinde diğer muteber deliller ikame edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu Kanun’un gerekçesinde ise; “… doğal afet bölgelerinde doğal afete maruz kalanların afetten kaynaklanan hukukî uyuşmazlıkların çözümü amacıyla, yapılacak delil tespiti işlemlerinin kolaylaştırılması, avukatların vekâletname verme şartı aranmaksızın yetki belgesi ve kimlik belgesini ibraz etmek suretiyle işlem yapmalarının sağlanması, doğal afete maruz kalanların istemleri halinde, her türlü dava ve işlemlerde adlî müzaheret hükümlerinden yararlanmalarının sağlanması, veraset belgelerinin alınmasında kolaylık getirilmesi öngörülmektedir.” ifadelerine yer verilmiştir.