Vergi Kaçakçılığı Suçunun Ceza Yargılaması Yönünden İrdelenmesi

TANIM
Vergi kanunları doğrultusunda, tutulan ve saklanan, ibraz zorunluluğu olan kayıt ve defterlerin usule uygun olarak düzenlenmemesi, yasaya aykırı şekilde değişiklik yapılması, hile yapılması, tahrifat yapılması, gizlenmesi veya yok edilmesine vergi kaçakçılığı suçu denir.

VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNU OLUŞTURAN FİİLLER VE CEZALARI

Vergi Usul Kanunun 359’uncu Maddesinin “a” bendinin 1 ve 2’nci fıkralarında belirtilen filler:

• Vergi ile ilgili tutulan hesap ve muhasebe işlemlerinde hile yapma,
• Gerçek olmayan veya işlemle ilgisiz kişiler adına hesap açma,
• Tutulan belge, defter ve kayıtlarda tahrifat yapma, tahrifat yapılan belgeyi kullanma,
• Yetkili kişilere tutulan defter, kayıt ve belgeleri ibraz etmeme, gizleme,
• Yanıltıcı belge düzenleyerek kullanma,

Fiillerini işleyenler hakkında, on sekiz aydan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Vergi Usul Kanunun 359’uncu Maddesinin “b” bendinde belirtilen filler:

• Vergi ile ilgili bilgiler içeren defter, belge ve kayıtların yok edilmesi,
• Defter sayfalarını değiştirme, yok ederek yenilerini ekleme,
• Sahte belge düzenleme ve bunları kullanma,

Fiillerini işleyenler, “üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Vergi Usul Kanunun 359’uncu Maddesinin “c” bendinde belirtilen filler:

• Yalnızca Maliye Bakanlığı ile anlaşması olan kişilerin basabileceği belgeleri anlaşma olmaksızın basma,
• Yetkisiz kişilerce basılan bu belgeleri kullanma,

Fiillerini işleyenler, iki yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Vergi Usul Kanunun 359’uncu Maddesinin “ç” bendinde belirtilen filler:

• Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmeyen kişi veya kurumlar tarafından ödeme kaydedici cihazlara müdahale edilmesi.

Fiilini işleyenler ise, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

08.04.2022 TARİHİNDE GETİRİLEN DÜZENLEMENİN VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARINA ETKİSİ

8.4.2022 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan mükellefleri rahatlatacak hapis cezasında ceza indirimi müessesi getirilmiş olup, bu düzenleme mükellefleri rahatlatıcı bir düzenleme olmakla birlikte aslında Maliye Bakanlığı da bu düzenleme ile alacağın tahsilini hızlandırmayı amaçlamıştır. Cezada indirim müessesi belirli şartların yerine getirilmesine bağlanmıştır. Burada amaç tahsil edilemeyecek olan kamu alacağının tahsilinin hızlandırılmasının sağlanmasıdır.

Getirilen düzenleme ile; 359. maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma evresinde ödenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilecek ceza üçte bir oranında indirilir.

Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda verilecek ceza yarı oranında indirilir.

Ancak kanun koyucu yukarıda belirtilen ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmamasını, açılmışsa feragat edilmesini, kanun yollarına başvurulmamasını veya başvurulmuşsa vazgeçilmesini şart koşmuştur. Görüldüğü üzere söz konusu düzenleme ile verginin tahsilatının hızlandırılması hem de yargı yükünün hafifletilmesi amaçlanmıştır.

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME

Kanunun amir hükümlerinden de anlaşılacağı üzere yapılan düzenleme ile, vergilerin ödenmesinin teşvik edilmesinin sağlanması, devlet ile mükellef arasında karşılıklı tam bir barış ve ibralaşma, vergilerin tahsilinin hızlandırılması ve mükelleflerin şartları yerine getirmesi durumunda hapis cezasından kurtulması amaçlanmıştır.

Ayrıca bu düzenleme halihazırda bu suçtan dolayı hapis cezasının infazını yerine getirmekte olan hükümlüler için de kurtuluş yoludur.

Görüldüğü üzere kanun koyucu hem mükellefler ile gönüllü uyumu hedeflemiş, hem de vergi tahsil kabiliyetini arttırmıştır.